Stalin ve Hruşcov Hakkında; Ivan Aleksandroviç Benediktov İle Söyleşi

Aleksandr Benediktov genç yaşta Stalin tarafından Sovyetler Birliği Tarım Komiserliğine (Tarım Bakanlığı) getirilmiş biri. Daha sonra Köy İşleri Bakanı olarak da sorumluluk üstlenen Benediktovu, Hruşçov döneminde Hindistan ve Yugoslavyada elçilik görevi bekliyordu. Stalinin 1953 yılında ölümünden kısa süre sonra partide ipleri eline alan ve liderliği üstlenen Nikita Hruşçov parti ve devletin üst düzeyindeki Stalincileri bir bir saf dışı ederken, kendisine bazı konularda itiraz etmeye başlayan Benediktovu unutmamıştı. Benediktov daha sonra emekli oldu, ancak önemli bir dönemin birinci elden tanıklığını yapmış, sayısız kez Politbüro toplantılarına katılmış ve her iki liderle yan yana çalışmış olması, onu gazeteci ve araştırmacılar açısından ilginç birisi yapmıştı. Bunlardan Litov, son derece saldırgan bir üslup sayesinde Benediktovun suskunluğunu bozmayı başardı, Stalinin tarım bakanını önemli konularda konuşturmayı başardı. Ancak Benedikotovun kararlı yanıtları, söyleşinin 1970ler SSCBsinde yayınlanmasını neredeyse olanaksızlaştırıyordu. O dönem Sovyet yönetimi Stalin ve Hruşçov konusunda mutlak bir sessizliğe gömülmüştü (oysa o sıralar Sovyet halkı ve şimdi Ruslar hâlâ onları tartışıyor). Litovun söyleşisi 1989 yılında, yani Sovyetler Birliğinin dağılmasına iki yıl kala, herkesin çok konuştuğu ama göz gözü görmeyen bir ortamda, yüksek tirajlı Molodaya Gvradiya dergisinde yayınlandı. Stalin ve Hruşçov hakkında lafı dolandırmadan ne düşünüyorsa söyleyen, tarım sorunlarına, kadro politikalarına, Moskova mahkemelerine ilişkin tarihsel değer taşıyan açıklamalar yapan Benediktov, söyleşinin ilerleyen bölümlerinde bir kehanette de bulunuyor: ülkemiz ikinci bir Hruşçov kaldırmaz! Garbaçov ikinci bir Hruşçov muydu, daha ötesi miydi bu tartışılır ama Benediktovun yıllar öncesinde öngördüğü doğrulanmışa benziyor. Söyleşiyi Rusça aslından Candan Badem çevirdi. Kitap, Yazılamanın ilgi çekeceğinden emin olduğumuz Kuruluştan çözülüşe dizisinde yerini aldı.