Abdülhak Hâmid Şiirinin Gösterge-Biçembilimsel Çözümlemesi

Çalışmanın tamamı ele alındığında gösterge-biçembilimin 19. yüzyıl Türk şiirinde etkili bir biçimde kullanılabileceği ortaya konulmuştur. Bu çalışmada uygulanan yöntem, Namık Kemal, Recaizâde Mahmud Ekrem, Muallim Naci ve pek çok Ara Nesil şairinin şiirlerine kolaylıkla uygulanabilir. Bu uygulamaların sayısı arttıkça yeni Türk şiirinin biçemsel işleyişinin hem anla- tim hem de içerik düzlemlerinde ortaya konulabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmada söz konusu yöntemin seçilmesi ve uygulanmasındaki temel amaç, gösterge-biçembilimin verilerinden yararlanılarak yeni Türk şiirinin zirve şahsiyetlerinden Abdülhak Hâmid'in bütün şiirlerini geniş bir perspektifte ele almaktır. Yöntem ışığında Abdülhak Hâmid'in bütün şiirlerini incelemek Türk şiirinin temel kırılmalarının nasıl gerçekleştiğini göstermesi bakımından da önemlidir. Çünkü Abdülhak Hâmid şiiri kurucu bir şiirdir. Modern Türk şiirinin temelleri onunla birlikte atılmış ve Türk şiiri, onun şiirinin açtığı yoldan ilerlemeye başlamıştır. Bu ilerlemeyi göstermek adına çalışmanın odağı olan Abdülhak Hâmid şiiri şu dört döneme ayrılarak incelenmiştir: 1- Makber Öncesi: Garam, Sahra, Divaneliklerim yahut Belde ve Diğer Şiirler, 2- Kara Bir Mahşerden Kabullenişe Doğru: Makber, Ölü, Hacle 3- Makber Sonrası, 4- Son Şiirleri. Dönemlere ayrılan Abdülhak Hâmid şiiri şu üç temel bölümde ele alınmıştır: Anlatısallık düzeyi, söylemsellik düzeyi ve betisel düzey ya da figüratif dil kullanımları.